W 1989 roku grupa zapaleńców skupiona wokół Klubu Żeglarskiego "Nauta" postanowiła sprowadzić do Kędzierzyna-Koźla szanty. Pomysł padł na podatny grunt miasta o bogatych żeglarskich tradycjach. W ciągu kilku lat, przy zaangażowaniu Miejskiego Ośrodka Kultury, Ogólnopolski Przegląd Piosenki Żeglarskiej i Poezji Morskiej Szantki osiągnął znakomitą renomę. Nie mogąc równać się rozmachem z wielkimi festiwalami w Krakowie, Giżycku, czy Wrocławiu, nie ustępował im poziomem.

Najlepszym okresem dla Szantek były lata 90. W ramach przeglądu organizowano wówczas trzy koncerty. Najmłodszych słuchaczy co roku bawił zespół Zejman i Garkumpel, a takie programy, jak "Bunt na statku, czyli po co nam kapitan" czy "Przygód kilka morskiego wilka" dla wielu z nich oznaczały początek przygody z żeglarstwem i szantami. Na Koncert Galowy, organizowany w sali kędzierzyńskiego "Chemika", tłumnie przybywała przede wszystkim młodzież, ale też wielu starszych słuchaczy (szczególnie w ich pamięci zapisał się zwłaszcza jubileuszowy koncert w 1998 r.). Ale znakiem firmowym Szantek bez wątpienia stał się Wieczór Poezji Morskiej - jedyny tego typu koncert w kraju. Spotkanie z poezją inspirowaną morzem i spokojniejszą odmianą żeglarskiej muzyki w kameralnej atmosferze kozielskiego domu kultury od lat cieszy się wielką popularnością. Każde z nich ma jakąś przewodnią ideę, główny motyw tematyczny. "Z goryczy soli moja radość", "Mój ląd, twoje oceany", "Po zachodzie słońca na międzymorzu", "Pragnienie legendy" czy pamiętny wieczór szanty sprośnej, to tylko niektóre z nich. Specjalnymi gośćmi tych imprez byli znani przedstawiciele kultury marynistycznej: Franciszek Haber, Andrzej Mendygrał, Monika Szwaja, Katarzyna Wolnik-Sayna. Tradycją stało się również organizowanie benefisów zasłużonych gwiazd: w 1997 r. zaszczytu tego doczekał się Jerzy Porębski, w 2005 r. zespół Zejman i Garkumpel.

Stałymi uczestnikami Szantek są zespoły Stare Dzwony oraz Zejman i Garkumpel. Oprócz nich w Kędzierzynie-Koźlu grali następujący wykonawcy: Atlant, Banana Boat, Bluska, Chór Wujów, Cztery Refy, EKT Gdynia, Gdańska Formacja Szantowa, Klang, Kochankowie Rudej Marii, Andrzej Korycki, Krewni i Znajomi Królika, Mechanicy Shanty, Marek Majewski, Waldemar Mieczkowski, Mietek Folk, Przemysław Mordalski, Ryszard Muzaj, North Wind, Orkiestra Dni Naszych, Pchnąć w Tę Łódź Jeża, Perły i Łotry, Jerzy Porębski, Prezes i Załoga, Qftry, Roman Roczeń, Ryczące Dwudziestki, Shantaż, Shantymen, Smugglers, Anna Sojka, Spinakery, Stara Kuźnia, Marek Szurawski, Tonam & Synowie, Wielki Bełt, Yank Shippers, Dominika Żukowska. Impreza "na moment" zyskała nawet rangę międzynarodową, wraz z przyjazdem holenderskich zespołów Windkracht Tien i Pig Meat oraz francuskiego Long John Silver.

W nowym stuleciu Szantki zostały niestety okrojone do zaledwie jednego koncertu - Wieczoru Poezji Morskiej. Od 2004 r. w jego przeddzień organizowany jest konkurs dla amatorów, w którego jury zasiadali m.in. Grzegorz Hatylak, Maciej Jędrzejko, Mirosław Kowalewski, Jerzy Porębski. Zwycięzcą dwóch pierwszych edycji został miejscowy zespół Rara Avis. W 2007 r. zwyciężyły zespoły Betty Blue ex aequo z Indygo, w 2008 r. duet oJ taM oraz Marcin Magdziar (II miejsce - Happy Crew i Pod Wiatr, wyróżnienia - Brasy i Nikola Warda), w 2009 r. Indygo (II miejsce - Nok Rei, III miejsce - Znienacka Project, wyróżnienie - Magdalena i Artur Dziukowie), w 2010 r. Happy Crew (II miejsce - Nok Rei, III miejsce - Majtki Bosmana). Koncert Galowy reaktywowano z okazji jubileuszu w 2008 r.

Problemem imprezy w XXI wieku stała się jej powtarzalność. Gdy organizowana była z większym rozmachem, liczni nieznani jeszcze publiczności wykonawcy dostarczali jej wielu nowych wrażeń artystycznych. Kiedy jednak "Dzwonom" oraz "Zejmanowi" towarzyszy zaledwie jeden zespół (jak np. podczas osiemnastej edycji), brak było niespodzianek, a przegląd zamieniał się w "koncert dwóch aktorów". Sytuacja zmieniła się dopiero w 2007 r., kiedy po 12 latach przerwy do Kędzierzyna-Koźla przyjechały Cztery Refy, zaś po raz pierwszy - Banana Boat i Pchnąć w Tę Łódź Jeża. Ponownie odbył się również koncert dla dzieci.

Szantki zainspirowały też do zapraszania zespołów szantowych organizatorów innych imprez w Kędzierzynie-Koźlu. Podczas majowych "Dni Miasta" i czerwcowej "Sobótki nad Odrą" grali m.in. Mietek Folk i Orkiestra Dni Naszych. Ostatnio szanty zaznaczają swoją obecność podczas finału spływu "pływadeł" z Raciborza do Koźla, organizowanego w końcu czerwca na kozielskiej wyspie (w 2005 r. zagrały z tej okazji Perły i Łotry, w 2006 r. Ryczące Dwudziestki, w 2007 r. Zejman & Garkumpel i Banana Boat, w 2008 r. ponownie Ryczące Dwudziestki). Organizowane są również koncerty okolicznościowe: niezliczoną ilość razy występowali u nas Andrzej Korycki i Dominika Żukowska (także z piosenkami Bułata Okudżawy i Norah Jones), w listopadzie 2005 r. odbył się koncert Starych Dzwonów, poświęcony pamięci Janusza Sikorskiego.