Radia szantowe
Zapewne wszedłeś do tego działu by posłuchać tradycyjnych i współczesnych pieśni morza, jezior i rzek?
Potocznie (acz nie do końca prawidłowo) wszystkie je nazywa się je SZANTAMI - i tak tez nazywają się stacje radiowe : RADIO SZANTY...
W nazwie tej tkwi jednak istotna nieścisłość, której jako słuchacz powinieneś być świadom. SZANTY - to tak naprawde wyłącznie tradycyjne morskie pieśni pracy (work songs) śpiewane a cappella (bez instrumentów) i w bardzo charakterystyczny sposób: szantymen wykonuje zaśpiew a chór odpowiada mu rytmicznie. Pieśni te służyły pragmatycznemu celowi: synchronizacji ciężkiej pracy na pokładach żaglowców. Poprawiały też morale marynarzy. Natomiast po pracy marynarze brali instrumenty do rąk (najczęściej: skrzypce, bodhran, concertina, flet, gitara) i pijąc przydziałową porcję grogu pod pokładem bądź w tawernach - śpiewali PIEŚNI KUBRYKU.
Dzisiaj tradycyjne pieśni morskie - szanty i piesni kubryku wykonywane są już niestety dość rzadko i tylko nieliczne zespoły pozostają wierne ich pierwotnym wykonaniom. Dlatego większość utworów, które usłyszysz w stacjach radiowych mających słowo SZANTY w nazwie - to będą głównie współczesne interpretacje utworów tradycyjnych, nowoczesne wielogłosowe interpretacje szant klasycznych (neoszanty) lub utwory tłumaczone lub zupełnie autorskie, które powstały współcześnie. Większość z prezentowanych tam utworów nie niezbyt wiele wspólnego z dawnymi SZANTAMI poza inspiracją kulturą morza oraz żeglarskimi motywami.
W stacjach radiowych typu "SZANTY" usłyszysz więc tak naprawdę nie tylko SZANTY ale również a może przede wszystkim:
- pieśni kubryku
- pieśni wielorybnicze
- piosenki żeglarskie
- poezję i balladę żeglarską
- kolędy żeglarskie
- rock marynistyczny (nazywany czasem muzyką rock-szanty*)
- pieśni flisackie
- folk marynistyczny (maritime folk)
- folkrock marynistyczny
- folk celtycki (irlandzki, angielski, szkocki, bretoński )
- piosenki autorskie z motywami marynistycznymi
Termin: SZANTA/SZANTY weszło w świadomość ludzi w naszym kraju tak głęboko, że trudno każdemu z osobna tłumaczyć, iż wspaniała piosenka Jerzego Porębskiego pt "GDZIE TA KEJA" - uważana powszechnie za najsłynniejszą SZANTĘ w Polsce - tak naprawdę ma niewiele wspólnego z dawnymi SZANTAMI.
Szczególnie zaangażowani w życie środowiska szantowego miłośnicy i wykonawcy muzyki nazywanej potocznie SZANTAMI spierają się po dziś dzień całkiem rzeczowo argumentują dlaczego nie powinno się jednak wszystkich utworów o "mokrej tematyce" nazywać szantami.
W związku z zażartymi dyskusjami pomiędzy obozem tradycjonalistów oraz obozem współczesnym, w pojawiło się w naszym środowisku nowe pojęcie, które warto zapamiętać : MUZYKA MARYNISTYCZNA - w niej znajdzie się miejsce dla każdego wykonawcy i każdego utworu o tematyce żeglarskiej, morskiej, rzecznej, jeziornej oraz wszelkiego typu "mokre" odniesienia do tradycyjnych pieśni morskich i kultury morza.
Jeśli temat Cię zaintrygował - wejdź na www.forum.szantymaniak.eu i poszukaj tam niezwykle ognistych dyskusji na ten temat
Jeśli chcesz się dowiedzieć wiecej o szantach, innych pieśniach morskich oraz o tradycjach ludzi morza - poszukaj wiedzy w książkach Marka Szurawskiego ("Szanty i Szantymeni" oraz "Razem bracia, do lin! - Opowieści o morzu ludziach i okrętach", a także "Stan Hugil - ostatni Szantymen") oraz szukaj źródeł obcojęzycznych (Stan Hugil - Songs from Seven Seas i wiecej...)
- RADIO SZANTY24 (www.szanty24.pl) l
- RADIO GADU GADU SZANTY (www.gadu-gadu.pl)
- RADIO RMF SZANTY (MIASTOMUZYKI.pl)